De eerste en fundamentele vraag die moet worden gesteld is: is de kunstenaar-schepper van NFT – of de (ver)verkoper – een BTW-plichtige?
Zo ja, en de handeling valt onder het toepassingsgebied van de BTW (overdracht of verlening van auteursrecht of verkoop van een kunstwerk), dan is in beginsel BTW verschuldigd. Er zijn echter vrijstellingen van BTW (artikel 44 CTVA).
–Artikel 4 van het BTW-wetboek, luidt als volgt: “Belastingplichtige is eenieder die in het kader van een economische activiteit, gewoonlijk en zelfstandig,als hoofd- of als nevenactiviteit, al dan niet met een winstoogmerk, goederen levert of diensten verricht als bedoeld in dit wetboek, ongeacht de plaats waar de economische activiteit wordt verricht.”
Een BTW-plichtige kan dus een schrijver, musicus of hedendaagse kunstenaar zijn die een NFT of een oorspronkelijk artistiek werk creëert, op voorwaarde dat hij gewoonlijk en zelfstandig als vertegenwoordiger van de economische activiteit tegen vergoeding handelt.
De aansprakelijkheid is automatisch en vereist geen formaliteiten. Dit betekent dat zelfs indien de kunstenaar geen formaliteiten vervult of geen aangifte doet bij de BTW-administratie, BTW verschuldigd is.
Zo verkrijgt de auteur van werken van letterkunde of kunst de hoedanigheid van belastingplichtige en moet hij in die hoedanigheid worden geregistreerd vanaf het ogenblik waarop hij door middel van ondubbelzinnige handelingen blijk geeft van zijn voornemen om deze werken gewoonlijk en zelfstandig, met of zonder winstoogmerk, ten principale of ten secundaire titel te verkopen, zelfs indien deze verkopen met onregelmatige tussenpozen moeten geschieden (Vraag nr. 282 van de heer De Seny van 18 augustus 1989, K.R. Senaat, Gewone zitting, 1988-1989).
Kunstenaars in loondienst daarentegen worden nooit geacht aan de wet onderworpen te zijn wegens het bestaan van een relatie van ondergeschiktheid.
De verplichtingen van een BTW-plichtige zijn talrijk:
Een BTW-plichtige onderneming is verplicht (met uitzondering van degenen die alleen handelingen verrichten die zijn vrijgesteld krachtens artikel 44 van het BTW-wetboek):
- zich voor BTW-doeleinden te identificeren alvorens met de activiteit te beginnen
- om BTW-aangiften in te dienen
- om de BTW terug te betalen die hij zijn klanten aanrekent
- om jaarlijks een lijst van cliënten in te dienen
- om een boekhouding te voeren en facturen uit te schrijven.
Het voordeel van de hoedanigheid van belastingplichtige bestaat hierin, dat hij wettelijk gerechtigd is de belastingen op de aan hem geleverde goederen en verrichte diensten af te trekken van de belasting die hij verschuldigd is, voor zover hij deze goederen en diensten gebruikt voor het verrichten van handelingen die de aftrek toelaten.
Het is de belastingplichtige die aan de schatkist (de FOD Financiën) – na aftrek van de door hem gedragen belasting – de belasting betaalt die verschuldigd is voor de goederen die hij heeft geleverd of de diensten die hij heeft verricht.
De niet-belastingplichtige kan de BTW op de voor hem verrichte goederenleveringen of diensten niet aftrekken. Zijn eigen leveringen van goederen (verkoop van NFT’s) of diensten (overdracht of verlening van auteursrechten op deze NFT’s) zijn niet aan BTW onderworpen.
Hoewel de basisregeling voorziet in een btw-tarief van 21% (dit bedrag wordt in principe opgeteld bij de door de belastingplichtige gefactureerde prijs en moet worden betaald door de afnemer, in dit geval de koper van de NFT), geniet de culturele sector vaak een gunstiger regeling met een btw-tarief van 6%, of zelfs een volledige vrijstelling indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan (artikel 44 van het btw-wetboek – zie hieronder, maar in principe niet van toepassing op de verkoop van NFT’s).
